زندگینامه و آثار ابوالقاسم عارف قزوینی
فهرست مطالب
عنوان صفحه
زندگینامه 2
عارف قزوینی و مشروطه 5
عارف و روحانیت، یاور استوار 12
منابع:
ابوالقاسم عارف قزوینی
ابوالقاسم عارف قزوینی (1259 – 1 بهمن 1312)، شاعر و تصنیف ساز ایران.
عارف در حدود سال 1300 ه. ق در قزوین متولد شد. پدرش “ملاهادی وکیل” بود. عارف صرف و نحو عربی و فارسی را در قزوین فرا گرفت. خط شکسته و نستعلیق را بسیار خوب می نوشت. موسیقی را نزد حاج صادق خوارزمی فرا گرفت. مدتی به اصرار پدر در پای منبر میرزا حسین واعظ، یکی از وعاظ قزوین، به نوحه خوانی پرداخت و عمامه میبست ولی پس از مرگ پدر عمامه را برداشت و ترک روضه خوانی کرد.
عارف در 17 سالگی به دختری عشق و علاقه پیدا کرد و با او در پنهان ازدواج کرد. فشارهای خانواده دختر پس از اینکه مطلع گردیدند زیاد شد و عارف به ناچار به رشت رفت و پس از بازگشت با وجود عشق بسیار آن دختر را طلاق داد و تا آخر عمر ازدواج نکرد.
عارف در سال 1316 به تهران آمد و چون صدای خوشی داشت با شاهزادگان قاجار آشنا شد و مظفرالدین شاه خواست او را در ردیف فراش خلوتها درآورد اما عارف به به قزوین بازگشت.
در سال 1323 ه. ش در زمان آغاز 23 سالگی عارف زمزمه مشروطیت بلند گشته بود، عارف نیز با غزلهای خود به موفقیت مشروطیت کمک کرد.
در سال 1335 یکی از دوستان عارف به نام «عبدالرحیم خان» خودکشی کرد و عارف بر اثر این به جنون مبتلا شد و نظام السلطنه مافی او را برای مداوا به بغداد برد. پس از چندی همراه نظام السلطنه به استانبول رفت.
او تا اواخر عمر تصنیفها و شعرهای ملی سرود. تصنیفهای او از دوران مشروطیت و جنگجهانی اول تا امروز نیز برسرزبانها است.
در اواخر عمر به افسردگی دچار شد و در روز 2 بهمن 1316 خورشیدی در همدان درگذشت.
آثار
-
دیوان اشعار عارف قزوینی
تصنیفها
- دیدم صنمی، سرو قدی، روی چو ماهی – آواز افشاری – 1265
- ای امان از فراقت امان – دستگاه شور – 1275 (همزمان با ورود مشروطه خواهان به تهران)
- نمی دانم چه در پیمانه کردی – آواز افشاری
- نکنم چاره اگر دل هر جایی را – آواز افشاری – 1276
- افتخار همه آفاقی و منظور منی – دستگاه سهگاه – (برای افتخارالسلطنه – دختر ناصرالدین شاه، که عارف را عشقی بود)
- توای تاج، تاج سر خسروانی – آواز افشاری – 1277
- هنگام می فصل گل و گشت چمن شد – آواز دشتی – (به مناسبت افتتاح دورهی دوم مجلسشورایملیایران)
- دل هوس سبزه و صحرا ندارد – آواز ابوعطا
- نه قدرت که با وی نشینم، نا طاقت که جز وی ببینم – آواز افشاری
- ننگ آن خانه که مهمان ز سر خوان برود – آواز دشتی – 1288 – (به مناسبت اخراج مورگان شوستر امریکایی از ایران)
- باد فرح بخش بهاری وزید – آواز بیاتزند
- بلبل شوریده فغان میکند – دستگاه ماهور – 1289
- گریه را به مستی بهانه کردم – آواز دشتی – 1287
- از کفم رها شد مهار دل –آواز افشاری – 1288
- ترک چشمش ار فتنه کرد راست – گوشه حجاز – 1294
- چه شورها که من به پا ز شاهناز میکنم – دستگاه شور – 1295
- بماندیم ما، مستقل شد ارمنستان – دستگاه سهگاه –1297
- جان برخی آذربایجان باد – آواز دشتی – 1297 (برای آذربایجان – در جواب تفرقه افکنان)
- شانه بر زلف پریشان زدهای، بهبه و به – آواز دشتی –1297
- رحمای خدای دادگر کردی نکردی – آواز بیاتزند – 1297
- امروزای فرشتهی رحمت بلا شدی – آواز افشاری – 1299
- گریه کن که گر سیل خون گری ثمر ندارد – آواز دشتی – 1300 (به مناسبت مرگ کلنل محمد تقیخان پسیان)
- تا رخت مقید نقاب است – آواز بیاتاصفهان – 1301
- ای دست حق پشت و پناهت بازآ – دستگاه شور – 1300(برای سید ضیا)
- بهار دلکش رسید و دل به جا نباشد – آواز ابو عطا
- گو به ساقی کز ایاغی ترکی و ماغی
- باد صبا بر گل گذر کن – آواز شوشتری
- چه آذرها به جان از عشق آذربایجان دارم – 1303(به یاد ستارخان و باقر خان)
- باد خزانی زد ناگهانی، کرد آنچه دانی – دستگاه شور – 1303(برای آذربایجان)
خوانندگان تصنیفها
به دلیل سادگی و نداشتن اوج در تصنیفهای عارف و اینکه غالب تصنیفها قابل اجرا روی یک یا دو گوشه است، تصنیفهای عارف را به سادگی مردم میتوانستند بخوانند، از زمان سروده شدن تصنیفها تا به امروز به وسیله خوانندگان غیرحرفهای و حرفهای بارها این تصنیفها خوانده شده، از جمله خوانندگان پرآوازه که برخی تصنیفهای عارف را اجرا کردهاند: قمرالملوک وزیری، عبدالله دوامی، محمدرضا شجریان، صدیق تعریف، محسن کرامتی.
تعداد صفحات : 35
فرمت فایل : word ( قابل ویرایش ) میباشد.
توجه : این فایل با بهترین کیفیت قابل پرینت میباشد.
- ۹۶/۰۸/۰۳